Rối loạn nội tiết tố: Dấu hiệu, triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Rối loạn nội tiết tố là một vấn đề sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Các triệu chứng của rối loạn nội tiết tố có thể gây ra nhiều biến chứng và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Hãy cùng Bệnh viện Quốc tế DNA tìm hiểu rõ hơn về rối loạn nội tiết tố và cách tình trạng ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. 

Dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn nội tiết tố

Nội tiết tố là những chất hóa học đóng vai trò như “sứ giả” trong cơ thể, được sản xuất chủ yếu từ các tuyến nội tiết. Chúng di chuyển qua mạch máu để truyền tín hiệu đến các mô và cơ quan, giúp kiểm soát nhiều quá trình quan trọng như trao đổi chất và sinh sản. Nội tiết tố đóng vai trò thiết yếu đối với sức khỏe tổng thể.

Triệu chứng chung của rối loạn nội tiết tố

Rất nhiều triệu chứng có thể báo hiệu tình trạng rối loạn nội tiết. Các dấu hiệu cụ thể sẽ phụ thuộc vào loại hormone hoặc tuyến nội tiết bị ảnh hưởng. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Tăng cân
• Mỡ tích tụ ở vùng vai (bướu trâu)
• Sụt cân không rõ nguyên nhân
• Mệt mỏi
• Cơ yếu
• Đau, nhức mỏi hoặc cứng cơ
• Đau, sưng hoặc cứng khớp
• Nhịp tim tăng hoặc giảm
• Đổ mồ hôi nhiều
• Nhạy cảm hơn với nhiệt độ nóng hoặc lạnh
• Táo bón hoặc đi ngoài thường xuyên hơn
• Đi tiểu thường xuyên
• Khát nước nhiều hơn
• Thèm ăn quá mức
• Giảm ham muốn tình dục
• Trầm cảm
• Lo lắng, căng thẳng hoặc cáu gắt
• Nhìn mờ
• Vô sinh
• Tóc mỏng hoặc dễ gãy rụng
• Da khô
• Mặt sưng phù hoặc tròn hơn bình thường
• Xuất hiện vết rạn màu tím hoặc hồng

Lưu ý rằng các triệu chứng này không đặc hiệu. Chỉ vì bạn có một hoặc một vài trong số đó không có nghĩa là bạn chắc chắn bị rối loạn nội tiết tố. Những triệu chứng này cũng có thể xuất hiện trong các bệnh lý mãn tính khác. Nếu nhận thấy cơ thể có những thay đổi bất thường, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn nội tiết tố ở nữ

Ở những người có buồng trứng, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một trong những hậu quả phổ biến nhất của rối loạn nội tiết tố. Chu kỳ nội tiết của họ cũng có thể thay đổi tự nhiên trong các giai đoạn sau:

• Dậy thì
• Mang thai
• Cho con bú
• Mãn kinh

Các triệu chứng đặc trưng của rối loạn nội tiết tố ở nhóm này bao gồm:

• Kinh nguyệt không đều, rong kinh, mất kinh hoặc kinh nguyệt đến quá thường xuyên
• Mọc lông quá mức trên mặt, cằm hoặc cơ thể (rậm lông)
• Mụn trứng cá ở mặt, ngực hoặc lưng trên
• Rụng tóc
• Thâm da, đặc biệt ở vùng cổ, bẹn và dưới ngực
• Xuất hiện u nhú da
• Khô âm đạo
• Teo âm đạo
• Đau khi quan hệ tình dục
• Đổ mồ hôi đêm
• Đau đầu

Lưu ý rằng một số triệu chứng như rậm lông cũng có thể ảnh hưởng đến những người có giới tính khác.

Dấu hiệu và triệu chứng rối loạn nội tiết ở nam

Testosterone là hormone quan trọng trong quá trình phát triển của nam giới. Nếu lượng testosterone quá thấp, nó có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau như:

• Phát triển mô vú bất thường (nữ hóa tuyến vú)
• Ngực nhạy cảm, đau khi chạm vào
• Rối loạn cương dương
• Giảm mọc râu và lông trên cơ thể
• Mất khối lượng cơ
• Loãng xương
• Khó tập trung
• Bốc hỏa

Lưu ý rằng những người có buồng trứng cũng có thể bị mất cân bằng testosterone.

Dấu hiệu và triệu chứng ở trẻ em

Trẻ em bắt đầu sản xuất hormone sinh dục trong giai đoạn dậy thì. Một số trẻ có dậy thì muộn nhưng vẫn phát triển bình thường sau đó, trong khi một số khác có thể mắc phải tình trạng suy sinh dục. Những trẻ bị suy sinh dục có thể gặp các triệu chứng sau:

• Cơ bắp kém phát triển
• Giọng nói không trầm hơn
• Lông trên cơ thể mọc thưa
• Dương vật và tinh hoàn phát triển kém
• Tay và chân phát triển dài bất thường so với thân người
• Nữ hóa tuyến vú
• Không có kinh nguyệt
• Tuyến vú không phát triển
• Tốc độ tăng trưởng chậm

Nguyên nhân của tình trạng rối loạn nội tiết tố

Rối loạn nội tiết tố có nhiều nguyên nhân khác nhau, tùy thuộc vào loại hormone hoặc tuyến nội tiết bị ảnh hưởng.

Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Dùng thuốc
• Điều trị ung thư như hóa trị
• Khối u (lành tính hoặc ác tính)
• U tuyến yên
• Rối loạn ăn uống
• Căng thẳng
• Chấn thương hoặc tổn thương

Ngoài ra, một số bệnh lý có thể dẫn đến hoặc bị gây ra bởi rối loạn nội tiết tố, chẳng hạn như:

• Tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2
• Đái tháo nhạt
• Suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém)
• Cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức)
• Hội chứng Cushing (mức cortisol cao)
• Suy sinh dục
• Tăng sản thượng thận bẩm sinh
• Bệnh Addison

Các phương pháp điều trị rối loạn nội tiết tố

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra mất cân bằng hormone. Một số phương pháp phổ biến bao gồm:

• Liệu pháp hormone thay thế (HRT): Dùng cho phụ nữ mãn kinh hoặc người bị suy giảm estrogen.
• Thuốc tránh thai nội tiết: Giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, giảm mụn trứng cá và hạn chế mọc lông trên mặt.
• Liệu pháp testosterone: Dùng cho những người có nồng độ testosterone thấp.
• Thuốc điều trị tuyến giáp: Điều chỉnh hormone tuyến giáp ở người bị suy giáp hoặc cường giáp. 

Ngoài ra, thay đổi lối sống như duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh và kiểm soát căng thẳng cũng có thể giúp cân bằng nội tiết tố. Rối loạn nội tiết tố có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trong cơ thể hoặc mức năng lượng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp.