Tìm hiểu một liệu pháp bạn không ngờ tới có thể giúp sinh lý nữ thăng hoa

Khi nhắc đến sinh lỹ nữ, bạn nghĩ tới hormone estrogen . Khi nhắc đến sinh lý nam, chắc chắn là testosterone. Thế nhưng dùng testosterone để cải thiện sinh lý nữ, bạn đã nghĩ tới chưa? Hãy khám phá trong bài viết dưới đây, làm cách nào mà testosterone lại dành cho phụ nữ và hữu ích như vậy?

Báo cáo cho thấy rằng, ham muốn tình dục thấp và kéo dài ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của những người phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, nhưng việc này có thể được cải thiện thông qua phương pháp thẩm thấu testosterone qua da. Tuy nhiên các bác sĩ lâm sàng cần cân nhắc một số vấn đề quan trọng trước khi quyết định sử dụng phương pháp này.

Testosterone trong mỗi chúng ta

Cả nam giới  và nữ giới đều sản xuất testosterone một cách tự nhiên, lượng hormone này giảm dần theo thời gian, góp phần làm giảm ham muốn tình dục ở cả hai giới. Không có gì đáng ngạc nhiên khi tác dụng của việc thay thế testosterone ở phụ nữ cũng tương tự như đối với nam giới. Hơn nữa, testosterone cũng có thể hoạt động như một chất giúp tăng sức khỏe hoặc năng lượng, đồng thời có thể hạn chế tình trạng lão hóa mắt cũng như là cải thiện tình trạng thiếu hụt androgen – một chất cần thiết cho sự tổng hợp estrogen.

Testosterone dành cho phụ nữ tiền mãn kinh – mãn kinh

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản muộn và trong giai đoạn mãn kinh,  những đối tượng đang gặp phải tình trạng như lo âu vì ham muốn tình dục thấp hoặc một số tình trạng khác liên quan đến rối loạn chức năng sinh dục có thể được hưởng lợi từ liệu pháp testosterone qua da đã được thực chứng, với sự bàn luận kỹ càng về những lợi ích và rủi ro. Sharon Parish, MD, giáo sư y khoa về tâm thần học lâm sàng và giáo sư y học lâm sàng tại Weill Cornell Medical College, trả lời tờ Endocrine Today.  “Việc sử dụng sau 6 tháng còn tùy thuộc vào hiệu quả và sự hiểu biết của người phụ nữ về những gì chúng tôi biết về lợi ích và rủi ro của phương pháp này”

Trong số những người phụ nữ sau mãn kinh và những người trải qua thời kỳ mãn kinh do phẫu thuật hoặc suy buồng trứng sớm, các nghiên cứu chỉ ra rằng nồng độ testosterone thấp có sự tương quan mật thiết với sự suy giảm tần suất và mất ham muốn tình dục, các nhà nghiên cứu còn quan sát thêm được mối quan hệ tích cực giữa việc nồng độ testosterone tự do và xếp hạng ham muốn tình dục thông qua các câu hỏi phỏng vấn, Parish phát biểu trong bài thuyết trình của mình. Tuy nhiên, nồng độ androgen ở phụ nữ suy giảm theo tuổi tác và thường thể hiện rõ rệt ở độ tuổi cuối 30 đầu 40, một độ tuổi không hề tương quan với sự bắt đầu của kỳ mãn kinh.

“Họ thường tìm đến chúng tôi trong những năm cuối thời kì sinh sản với những triệu chứng trên, mặc dù sự thật rằng họ vẫn còn trong chu kì” Parish nói. Điều này đặt ra câu hỏi về thời gian cũng như cách thức sử dụng androgens, bao gồm cả testosterone.

Đối tượng nào có thể sử dụng phương pháp này?

Cả hai loại testosterone từ buồng trứng và từ nội tiết tố đều rất quan trọng đối với tất cả các hoạt động cần đến testosterone ở phụ nữ.  Sau giai đoạn mãn kinh tự nhiên, buồng trứng vẫn tiếp tục sản xuất testosterone ở một mức độ khác. Tuy nhiên việc sản xuất androstenedione (A4) và dehydroepiandrosterone (DHEA) – tiền chất của testosterone và estrogen – bị giảm bớt.

Sự thay đổi của từng cá nhân về số lượng hoặc hoạt động của enzym 5-alpha reductase và aromatase, cũng như trong phản ứng thụ thể androgen sẽ dẫn đến sự thay đổi khác nhau về tác dụng của Androgen. Bà cho biết, phép đo testosterone trong huyết thanh ở phụ nữ không cung cấp một thước đo cụ thể về mức độ tiếp xúc hoặc hoạt động của mô androgen. Thêm vào đó, không có huyết thanh với nồng độ androgen  xác định rõ sự thiếu hụt androgen ở nữ giới.

Các nghiên cứu trước đó chỉ ra rằng testosterone có thể là một phương pháp chữa trị tuyệt vời và hiệu quả cho những người phụ nữ có ham muốn tình dục thấp, nhưng dữ liệu về những ảnh hưởng khác, ví dụ như tâm trạng, cũng như phương pháp tối ưu vẫn còn rất hạn chế. Không giống như Viagra, đây không phải là phương pháp điều trị cấp tốc để khắc phục những khó khăn về thể chất và khơi gợi sự hưng phấn trong chốc lát mà là một phương pháp phục hồi ham muốn tình dục.

“Không có giới hạn nào trong việc thực hành lâm sàng” Paris phát biểu. “Việc đo lường tất cả các nội tiết tố androgen khác nhau ở những phụ nữ có chức năng tình dục thấp có thể không mang lại nhiều thông tin, chúng tôi không sử dụng những mức đó để tiến hành chuẩn đoán sự thiếu hụt androgen”

Cô cho biết thêm, việc sử dụng liệu pháp trong điều trị rối loạn ham muốn tình dục không dựa trên mối quan hệ đã được thiết lập giữa các triệu chứng và hóa sinh, mà dựa trên những bằng chứng lâm sàng cho thấy testosterone ngoại sinh cải thiện phần lớn các vấn đề tình dục thường hay gặp phải ở nữ giới. Chúng bao gồm các thước đo về ham muốn và kích thích tình dục, niềm vui thích và sự hài hòa tổng thể.

Trong một phân tích lớn về 46 nghiên cứu về kết quả của testosterone đối với 8.840 phụ nữ, nhóm nghiên cứu thấy được phương pháp điều trị này đã có những tác động tích cực đến ham muốn, khoái cảm cũng như giảm được những lo lắng về tình dục.

“Tuy nhiên, chúng tôi khuyên bạn nên kiểm tra nồng độ testosterone trước khi tiến hành điều trị. Lý do chủ yếu là để thiết lập được dữ liệu nền và có một mức độ để theo dõi, đồng thời đảm bảo được rằng nồng độ testosterone không cao và tôi không bỏ sót bất cứ nguyên nhân khác dẫn đến việc mắc phải rối loạn ham muốn tình dục giảm hoạt động.

Với các dữ liệu an toàn sẵn có, dù vẫn chưa thể kết luận được, nhưng vẫn có thể ta vẫn có thể yên tâm về các vấn đề tim mạch, vú, và nội mạc tử cung. Các dữ liệu thử nghiệm mở rộng và không bị ràng buộc cho thấy tỷ lệ thấp các biến cố liên quan đến tim mạch và ung thư vú trong việc sử dụng của testosteron khi điều trị cho các đối tượng có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở độ tuổi sau mãn kinh.  Tuy nhiên, không có thử nghiệm ngẫu nhiên trong tầm kiểm soát nào đủ quy mô hoặc thời gian để cung cấp những dữ liệu một cách đầy đủ và có giá trị về ảnh hưởng của testosterone đối với nguy cơ mắc ung thư vú. Thêm vào đó, ngoài các nghiên cứu từ những người đàn ông chuyển giới nhận được liều lượng testosterone cao hơn so với phụ nữ chuyển giới, không còn dữ liệu dài hạn nào khác về trong điều trị testosterone ở phụ nữ tiền mãn kinh.

“Tiến thoái lưỡng nan” trong việc kê đơn.

Tuy có nhiều công dụng là thế, việc kê đơn testosterone cho phụ nữ lại đang nằm trong thế “Tiến thoái lưỡng nan”, bởi vì bất kỳ đại lý nào cũng sẽ có việc kê đơn thuốc không theo hướng dẫn sử dụng. Hiện tại, chỉ có một quốc gia chấp thuận là Australia với loại kem chứa testosterone 1%, Parish thông tin thêm.

Tại Hoa Kỳ, các sản phẩm bao gồm các sản phẩm được FDA chấp thuận hiện chỉ có cho nam giới, bao gồm gel 1% hoặc 2% hoặc dung dịch bôi với dưới cánh tay (liều lượng một phần mười) dành cho nam giới.

“Mọi người thường sử dụng ở dạng tiêm hoặc viên con nhộng,” Parish nói. “Tôi thì không vì nó không phù hợp với những gì được sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng, đó chính là thẩm thấu qua da.”

Tổ chức Tư vấn Quốc tế về Y học Tình dục, Trường Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ, Hiệp hội Mãn kinh Bắc Mỹ, Hiệp hội Mãn kinh Quốc tế và Hiệp hội Quốc tế Nghiên cứu Sức khỏe Tình dục Phụ nữ đều đã khẳng định lại việc sử dụng liệu pháp testosterone ở phụ nữ trong giai đoạn cuối sinh sản, và hơn hết là những người gặp phải ham muốn tình dục thấp và kéo dài làm giảm chất lượng cuộc sống. Mọi quyết định khi sử dụng liệu pháp testosterone nên được cá nhân hóa, cần có sự đồng ý và thảo luận kỹ càng về những lợi ích và rủi ro của phương pháp này, Parish nói. Bà lưu ý thêm rằng, hiện tại vẫn còn thiếu dữ liệu an toàn dài hạn để có thể sử dụng liệu pháp testosterone sau 6 tháng và dữ liệu hiện tại không hỗ trợ việc sử dụng liệu pháp này ở phụ nữ tiền và mãn kinh.